Aż 79% polskich internautów robi zakupy online – wynika z raportu „E-commerce w Polsce 2023” [1]. Konsumenci skłaniają się ku e-zakupom ze względu na atrakcyjne ceny, całodobową dostępność produktów i brak konieczności odwiedzin sklepów stacjonarnych. Niestety, pewne niedopatrzenia w serwisach e-commerce zniechęcają potencjalnych klientów do składania zamówień, a nawet narażają przedsiębiorców na kary finansowe. Jak otworzyć sklep internetowy, aby wspierał proces zakupowy i spełniał wymogi prawne?
Założenie sklepu internetowego – najważniejsze kroki
Mimo że intuicyjne oprogramowanie e-commerce umożliwia założenie sklepu internetowego nawet w jeden dzień, to bezpieczny i skuteczny rozwój biznesu w e-handlu wymaga wcześniejszych przygotowań. Przedsiębiorca powinien określić przede wszystkim:
ofertę produktową i grupę docelową, czyli co zamierza sprzedawać i komu,
formę prawną działalności gospodarczej, czyli jednoosobową działalność gospodarczą lub spółkę,
nazwę sklepu internetowego,
prognozowaną liczbę produktów, użytkowników i zamówień, która wpływa na parametry hostingu, w tym miesięczny transfer danych i pojemność serwera,
oprogramowanie do zarządzania sklepem internetowym, np. darmowe w modelu open source, które może wymagać modyfikacji w kodzie źródłowym i zakupu dodatkowych wtyczek lub odpłatną platformę e-commerce w modelu SaaS z intuicyjnym kreatorem,
dostawcę płatności online,
dokumenty do opublikowania w sklepie internetowym oraz wewnętrzne, które wynikają z przepisów prawa, strategię promocji sklepu internetowego z wykorzystaniem różnych kanałów, jak Google czy media społecznościowe.
Określenie oferty produktowej i niszy
Etap planowania asortymentu sklepu internetowego powinien uwzględniać prognozy dotyczące rozwoju e-commerce na krajowym rynku. Raport „Perspektywy rozwoju rynku e-commerce w Polsce 2018-2027” podaje, że wartość rynku sklepów internetowych wzrośnie nawet o 94 mld zł. Połowa zostanie wygenerowana przez sprzedaż produktów z kategorii mody (21 mld zł), elektroniki (19 mld zł) oraz urody i zdrowia (11 mld zł). Twórcy raportu podkreślają również wzrost popularności produktów spożywczych i chemii gospodarczej w kanale online, które obejmują niemal 50% sprzedaży detalicznej [2].
Kolejnym krokiem po wyborze głównej kategorii produktowej jest sprecyzowanie niszy, czyli stosunkowo niewielkiego grona konsumentów. Zawężenie asortymentu upraszcza zdobywanie nowych klientów za pomocą działań marketingowych, ponieważ sprzyja precyzyjnemu targetowaniu odbiorców reklam i mniejszej liczbie konkurentów.
Jeżeli przedsiębiorca planuje założyć sklep internetowy z produktami spożywczymi, może przemyśleć, czy warto ograniczyć grupę docelową do osób ze ścisłymi preferencjami żywieniowymi, np. zamawiających ekologiczne produkty wegańskie. Badania konsumentów ułatwiają wytypowanie niszy i komunikowanie korzyści płynących z zakupów. Aż 89% osób biorących udział w badaniu zrealizowanym przez Polską Izbę Żywności Ekologicznej podkreśliło, że weryfikuje sposób wytwarzania żywności, docenia jej lokalne pochodzenie i analizuje wpływ na środowisko naturalne [3].
Zarejestrowanie działalności gospodarczej
Chociaż prowadzenie sklepu internetowego nie wymaga posiadania firmy, to przepisy dotyczące działalności nierejestrowanej umożliwiają osiąganie niewielkich zarobków, które stanowią dodatkowe źródło utrzymania.
Działalność nieewidencjonowana, czyli niewymagająca wpisu do CEIDG, jest przeznaczona dla osób fizycznych, których przychód nie przekracza 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę w każdym miesiącu. Jeżeli przychód ze sklepu internetowego okaże się wyższy, początkujący przedsiębiorca będzie musiał zarejestrować działalność gospodarczą w ciągu 7 dni od przekroczenia limitu [4].
To ograniczenie powoduje, że prowadzenie działalności nierejestrowanej sprawdza się w przypadku osób, które rozpoczynają sprzedaż internetową bez własnej strony WWW, np. za pośrednictwem mediów społecznościowych. Na tym etapie można zweryfikować zainteresowanie potencjalnych klientów i dopracować ofertę.
Osoba fizyczna, która chce samodzielnie otworzyć sklep internetowy, powinna założyć jednoosobową działalność gospodarczą. Wspólnicy mogą wybrać jedną z ośmiu spółek. Ich formy różnią się m.in. odpowiedzialnością za zobowiązania finansowe i minimalnym kapitałem niezbędnym do założenia firmy [7].
Wykupienie domeny i hostingu
Domena z nazwą sklepu internetowego powinna być:
łatwa do zapamiętania przez nowych klientów,
prosta do wymówienia i zapisania,
wyróżniająca się na tle konkurencji,
niezastrzeżona przez innego przedsiębiorcę w Urzędzie Patentowym,
związana z branżą.
Najpopularniejsze rozszerzenia domen, czyli końcówki występujące po nazwie, to „.com” lub „.pl”. Jeśli przedsiębiorca planuje otworzyć sklep internetowy dla klientów z Polski i za granicy, powinien wybrać końcówkę „.com”.
Zdarza się, że zarejestrowanie domeny jest bezpłatne, zwłaszcza jeśli kupuje się ją z hostingiem, czyli przestrzenią na zewnętrznym serwerze, na którym są przechowywane pliki związane ze stroną internetową. Współdzielone hostingi są najtańsze. To oznacza, że firma udostępnia zasoby fizycznego serwera wielu klientom prowadzącym małe sklepy internetowe. Droższe rozwiązania to hostingi VPS, czyli indywidualne serwery wirtualne zlokalizowane na współdzielonych serwerach fizycznych, oraz hostingi dedykowane, które gwarantują serwery fizyczne na wyłączność. Ostatnie rozwiązanie jest przeznaczone dla największych sklepów internetowych, którym zależy na administrowaniu własną infrastrukturą.
Wybór platformy e-commerce
Jak założyć własny sklep internetowy, nie mając dużego budżetu? Początkujący przedsiębiorcy mogą zdecydować się na jedno z gotowych rozwiązań, czyli platformę e-commerce do kompleksowego zarządzania sklepem internetowym. Na rynku są dostępne:
- platformy e-commerce open source – darmowe oprogramowanie, które pozwala na dowolne modyfikacje kodu źródłowego w celu spersonalizowania funkcji i wyglądu sklepu internetowego. Platformy open source zapewniają dużą elastyczność w budowie strony, ale wymagają wiedzy technicznej. Jeśli właściciel sklepu online woli uniknąć ręcznego wdrażania nowych funkcjonalności, może dokupić rozszerzenia;
- platformy e-commerce SaaS (Software as a Service) – płatne oprogramowanie, które umożliwia stworzenie sklepu internetowego za pomocą intuicyjnego kreatora stron. Platformy SaaS są dostępne w modelu abonamentowym. To rozwiązanie nie wymaga umiejętności programistycznych. Co więcej, twórcy oprogramowania dbają o aktualizacje systemu. Dzięki temu przedsiębiorca ma pewność, że zyska dostęp do funkcjonalności, które pozwolą mu na spełnienie obowiązków wynikających z przepisów prawa.
Wygodna forma płatności online
Obsługa płatności online w sklepie internetowym powinna umożliwiać klientom sfinalizowanie transakcji za pomocą karty (debetowej lub kredytowej), przelewu elektronicznego (tradycyjnego lub natychmiastowego), BLIK-a czy Google Pay. Konsumenci, którzy nie mogą zapłacić za zakupy online w ulubiony sposób, opuszczają sklep internetowy tuż przed złożeniem zamówienia [5].
Bramka płatnicza Elavon, która obsługuje wszystkie popularne metody płatności, tworzy pozytywne doświadczenia klientów i zmniejsza ryzyko porzuceń koszyków. Co więcej, funkcja DCC (Dynamic Currency Conversion), czyli dynamicznego przeliczania walut, sprzyja rozwojowi sklepu internetowego na rynku międzynarodowym. Zagraniczni klienci, którzy używają kart Visa i Mastercard, wybierają własną lub lokalną walutę, a system automatycznie przelicza ceny produktów.
Elavon wspiera także transakcje MO/TO (Mail Order/Telephone Order), czyli zamówienia składane podczas rozmowy telefonicznej z pracownikiem sklepu internetowego lub za pośrednictwem e-maili. Przyjazny panel bramki płatniczej pozwala na wygodne weryfikowanie transakcji, a portal Elavon Connect raportuje sprzedaż online w czasie rzeczywistym.
Jeżeli przedsiębiorca prowadzi sklep stacjonarny i planuje założyć sklep internetowy, może skorzystać z kompleksowych usług płatniczych u jednego dostawcy. Elavon gwarantuje bezpieczne i szybkie przetwarzanie płatności wszystkimi kanałami i metodami.
Jak założyć sklep internetowy zgodnie z prawem?
Legalna sprzedaż online wymaga dopełnienia wielu formalności, w tym zrealizowania obowiązków wynikających z m.in. ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną i ustawy o prawach konsumenta. Jakie dokumenty należy przygotować na etapie zakładania sklepu internetowego, aby nie narazić się na kary finansowe nakładane przez UOKiK (Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów)? Najważniejsze to:
regulamin sklepu internetowego – regulamin sprzedaży spełnia podstawowe obowiązki informacyjne przedsiębiorcy wobec konsumentów, np. opisuje procedurę składania reklamacji,
regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną – może być częścią regulaminu sprzedaży lub osobnym dokumentem,
regulamin konta użytkownika – można go zawrzeć w regulaminie sklepu internetowego lub opublikować oddzielnie dla klientów, którym nie odpowiada składanie zamówień w trybie gościa,
regulamin newslettera – niezbędny do legalnego wysyłania e-maili informujących o akcjach promocyjnych czy nowych produktach,
polityka prywatności – prowadzenie sklepu internetowego wiąże się z administrowaniem danymi osobowymi klientów. W związku z tym należy zrealizować obowiązki wynikające z RODO. Co istotne, przedsiębiorcy są zobligowani również do wdrożenia dokumentacji wewnętrznej, której nie publikuje się w sklepie internetowym, np. ewidencji upoważnień pracowników do przetwarzania danych osobowych,
Założenie profili firmowych w mediach społecznościowych
Ścieżka zakupowa współczesnego konsumenta obejmuje od 20 do 500 touchpointów [6]. To oznacza, że potencjalni klienci muszą nawet kilkadziesiąt razy „spotkać się” z marką, zanim podejmą decyzję zakupową. Właściciele sklepów internetowych wpływają na ten proces, komunikując się z grupą docelową w różnych kanałach.
Jednym z obowiązkowych etapów rozwoju działalności gospodarczej jest prowadzenie profili w mediach społecznościowych, np. na Facebooku, Instagramie czy TikToku, które umożliwiają docieranie do klientów w sposób organiczny (darmowy) i płatny (za pomocą reklam). Wybór social mediów powinien być poprzedzony analizą obecności klientów w danym kanale oraz ich preferencji wobec formatów treści. Warto podpatrywać dobre rozwiązania na promocję sklepu u konkurentów z branży.
Jak promować sklep internetowy, aby przyciągać przyszłych klientów?
Niemal 61% Polaków w wieku od 16 do 64 lat deklaruje, że używa Internetu, aby wyszukiwać informacje o produktach i markach. 53% ankietowanych przyznaje, że interesują ich głównie tutoriale, a 41% internautów edukuje się z zakresu dolegliwości zdrowotnych i produktów związanych z urodą oraz zdrowiem [8].
Te statystyki dowodzą, że potencjalni klienci sklepu internetowego przeprowadzają research, zanim podejmą decyzje zakupowe. W związku z tym potrzebują wartościowych treści o charakterze edukacyjno-informacyjnym, które rozwiązują ich problemy. O ile perswazyjne opisy produktów skłaniają konsumentów do zakupów, o tyle inne teksty w sklepie internetowym budują fundamenty pod sprzedaż i pozwalają przyciągnąć nowych klientów.
Jednym ze sposobów na pozyskiwanie klientów jest prowadzenie bloga firmowego, który przyciąga osoby szukające informacji związanych z produktami w Google'u. Przeciętny artykuł przyciąga prawie 400 odbiorców z wyszukiwarki w skali miesiąca, a średnia liczba odwiedzin bloga w e-commerce sięga aż 170 000 [9]. Pozycjonowanie sklepu internetowego, które generuje ruch organiczny, czyli z bezpłatnych wyników wyszukiwania Google'a, obejmuje także optymalizację podstron kategorii i kart produktowych pod SEO.
Płatne reklamy, które wyświetlają się jako linki sponsorowane nad darmowymi wynikami wyszukiwania w Google'u, są rozliczane w modelu CPC (Cost Per Click). To oznacza, że właściciel sklepu internetowego ponosi koszt kliknięcia linku – niezależnie od zachowania konsumenta na stronie. Stawka wynosi od kilkunastu groszy do nawet kilkudziesięciu złotych, w zależności od zapytania użytkownika. Im większa szansa, że konsument dokona natychmiastowego zakupu, tym wyższa kwota za kliknięcie reklamy.
Skuteczne promowanie nowego sklepu internetowego powinno obejmować także reklamy w mediach społecznościowych, a nawet współprace z influencerami popularnymi w danej grupie docelowej. Warto zweryfikować, jakie firmy promował wybrany twórca i jak odbiorcy reagowali na materiały sponsorowane. Skrupulatna analiza pomoże uniknąć zainwestowania we współpracę z osobą, która ma imponujące konto pod względem liczby obserwatorów, ale nie generuje dużego zaangażowania followersów pod postami.
Ile kosztuje założenie sklepu internetowego?
Główne czynniki, które wpływają na koszt założenia sklepu internetowego, to:
zarejestrowanie domeny,
rodzaj hostingu,
model oprogramowania.
Dostawcy usług hostingowych i platform e-commerce przyciągają nowych klientów promocjami obowiązującymi w pierwszym roku prowadzenia sklepu internetowego. Abonamenty są dostępne już od kilkudziesięciu złotych miesięcznie. Pakiety są zróżnicowane ze względu na liczbę produktów, integracje z marketplace'ami (np. Ceneo) czy konsultacje techniczne.
Właściciele sklepów internetowych, którzy nie chcą korzystać z gotowych platform e-commerce, mogą wybrać bezpłatne oprogramowanie open source, np. PrestaShop lub WooCommerce. Co ważne, konfiguracja sklepu internetowego bazuje na modyfikacji kodu źródłowego, a niektóre funkcjonalności wymagają wdrożenia płatnych rozszerzeń. W tym przypadku warto skonsultować się ze specjalistą. Stawki za 1 godzinę konsultacji technicznej rozpoczynają się od 150 zł.
Najdroższe rozwiązanie to zamówienie indywidualnego projektu sklepu internetowego, którego cena wynosi od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Jak założyć sklep internetowy? Podsumowanie
Zakładanie sklepu internetowego wymaga wszechstronnych przygotowań pod kątem aspektów technicznych, grupy docelowej, oferty produktowej, przepisów prawa i strategii docierania do potencjalnych klientów. Platformy e-commerce w modelu open source lub SaaS ułatwiają pierwsze kroki w e-handlu, a kompleksowe systemy płatności ograniczają porzucanie koszyków przez konsumentów. Minimalny koszt uruchomienia własnego sklepu internetowego wynosi kilkadziesiąt złotych na miesiąc. Ta kwota pokrywa zakup domeny, hostingu i narzędzia SaaS w abonamencie.
Źródła:
[1] https://www.iab.org.pl/wp-content/uploads/2024/02/RAPORT_e-commerce_2023-4.pdf
[2] https://www.strategyand.pwc.com/pl/pl/publikacje/2022/perspektywy-rozwoju-rynku-e-commerce-w-polsce-2018-2027.html
[3] https://media.mcconsultants.pl/231748-polacy-coraz-swiadomiej-wybieraja-ekozywnosc-juz-niemal-76-proc-konsumentow-zwraca-uwage-na-certyfikacje
[4] https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00115
[5] https://www.bolt.com/thinkshop/14-reasons-for-cart-abandonment-and-strategies-to-improve-conversions
[6] https://www.ventureharbour.com/marketing-stats/
[7] https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00171
[8] https://datareportal.com/reports/digital-2024-poland
[9] https://www.elephate.com/pl/ranking-blogow-w-e-commerce-raport